Προβλήματα στυτικής δυσλειτουργίας: Τα αίτιά τους

Η επανειλημμένη αδυναμία επίτευξης και διατήρησης στύσης ικανής να επιτρέψει διείσδυση στον κόλπο και ολοκλήρωση (οργασμό). Πρόκειται για κατάσταση αρκετά συχνή, της οποίας το ποσοστό αυξάνει σε συνάρτηση με την ηλικία. Στους άνδρες άνω των 65 ετών πιστεύουμε ότι το πρόβλημα παρουσιάζεται περίπου στο 20%-25%.

Πού οφείλεται;

Παλαιότερα πιστεύαμε ότι η στυτική δυσλειτουργία (ΣτΔ) οφειλόταν κυρίως σε ψυχικά αίτια. Σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Κατά κύριο λόγο η κατάσταση έχει οργανικά αίτια (80%) και δευτερευόντως ψυχικά (20%). Βέβαια σε πολλές περιπτώσεις το ίδιο το πρόβλημα γεννά στρες και ελαττώνει την αυτοπεποίθηση του ασθενή προκαλώντας ή επιδεινώνοντας ψυχικά προβλήματα, όπως άγχος, φοβικές καταστάσεις και κατάθλιψη. Τα οργανικά αίτια είναι όλα εκείνα τα νοσήματα που καταστρέφουν τα αγγεία που αιματώνουν το πέος ή προκαλούν δυσλειτουργία των αυτόνομων νεύρων που μεταφέρουν τα ερεθίσματα για την δημιουργία της στύσης. Κυρίαρχη θέση κατέχει ο σακχαρώδης διαβήτης, ιδίως όταν η ρύθμισή του είναι κακή. Ο διαβητικός ασθενής βλάπτεται πολλαπλά όσον αφορά τη στυτική του λειτουργία, δεδομένου ότι εμφανίζει μικροαγγειοπάθεια, δηλαδή κακή ροή του αίματος στις σηραγγώδεις αρτηρίες, και περιφερική νευροπάθεια, δηλαδή κακή αγωγιμότητα των νευρικών ερεθισμάτων που είναι υπεύθυνα για την εξέλιξη του φαινομένου της στύσης. Στυτική δυσλειτουργία εμφανίζεται επίσης στους βαρείς καπνιστές, τους υπερπλιπιδαιμικούς ασθενείς, λόγω αθηρωμάτωσης των αρτηριών, όπως επίσης και στους υπερτασικούς και καρδιοπαθείς, λόγω αγγειοπάθειας αλλά και βλαπτικής επίδρασης της φαρμακευτικής αγωγής.

Επίσης, σημαντικό μερίδιο στην αιτιολογία του φαινομένου κατέχουν οι ριζικές χειρουργικές επεμβάσεις στην ελάσσονα πύελο (ριζική προστατεκτομή, κοιλιοπερινεϊκή εκτομή), οι ακτινοθεραπείες στην πύελο, καθώς επίσης και κακώσεις ή άλλες παθήσεις στη σπονδυλική στήλη.


Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση γίνεται καταρχήν με τη βοήθεια του ιστορικού του ασθενή. Σε περιπτώσεις νεαρών ασθενών με έντονη ψυχογενή επιβάρυνση μπορεί να ζητηθεί η καταγραφή των νυκτερινών στύσεων, έτσι ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχει ακεραιότητα αυτών των στύσεων που εμφανίζονται αυτόματα κατά τον REM (rapid eye movement) ύπνο και δεν επηρεάζονται από το συνειδητό. Η καταγραφή μπορεί να γίνει με τη βοήθεια διαφόρων συσκευών που ο ασθενής χρησιμοποιεί το σπίτι για 2-3 24ωρα (Rigiscan, NEVA). O Ουρολόγος μπορεί επίσης να ζητήσει έναν εργαστηριακό έλεγχο, που περιλαμβάνει έλεγχο του σακχάρου (και της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, σε γνωστό διαβήτη), της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, των ηπατικών ενζύμων, της τεστοστερόνης, της προλακτίνης και των θυρεοειδικών ορμονών. Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει καταληκτικό συμπέρασμα από τις προαναφερθείσες εξετάσεις γίνεται έγχρωμο υπερηχογράφημα του πέους μετά από τεχνητή πρόκληση στύσης με τη βοήθεια ενδοπεϊκής έγχυσης αγγειοδραστικής ουσίας (triplex πέους). Το υπερηχογράφημα δίνει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη ροή του αίματος στα σηραγγώδη σώματα, αλλά και την επάρκεια του μηχανισμού φλεβικής σύγκλεισης (παγίδευσης).


Πώς θεραπεύεται;

Τα τελευταία χρόνια η πρώτη γραμμή θεραπείας της στυτικής δυσλειτουργίας είναι μια ομάδα φαρμακευτικών ουσιών που αποκαλούνται αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης-5 (PDE-5 inhibitors). Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν τρία εμπορικά σκευάσματα: η σιλδεναφίλη (Viagra), ταδαλαφίλη (Cialis) και βαρδεναφίλη (Levitra). Τα σκευάσματα αυτά είναι αρκετά ασφαλή με αποτελεσματικότητα που ξεπερνά το 70% στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Απόλυτη αντένδειξη η ΛΉΨΗ νιτρωδών σκευασμάτων σε οποιαδήποτε μορφή. Κυριότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι η κεφαλαλγία, ρινική συμφόρηση, επιγαστραλγία και οπτικές διαταραχές.

Επόμενες θεραπευτικές επιλογές, κυρίως εκεί όπου τα δισκία αποτυγχάνουν, είναι οι ενδοπεϊκές ενέσεις αγγειοδραστικών ουσιών. Μπορεί να χορηγηθεί προσταγλανδίνη Ε1 (Caverject), καθώς επίσης παπαβερίνη ή μίγμα των προηγούμενων ουσιών με φαιντολαμίνη (Trimix).

Οι αντλίες κενού (vacuum devices) είναι συσκευές που έχουν μικρή αποτελεσματικότητα και επιλέγονται από άτομα που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να λάβουν άλλη αγωγή. Ακραία λύση είναι οι λεγόμενες πεϊκές προθέσεις, όπου καταστρέφεται ο στυτικός ιστός και αντικαθίσταται από κυλίνδρους που γεμίζουν με υγρό κατά βούληση προκαλώντας τεχνητή στύση.

 boro.gr