Σπουδαία ανακάλυψη Ελλήνων γιατρών για τη λευχαιμία. Ελπίδες θεραπείας

Ένα ενεργό συστατικό σε οφθαλμικές σταγόνες που αναπτύχθηκαν για τη θεραπεία μιας μορφής νόσου των ματιών έχει δείξει υπόσχεση για τη θεραπεία μιας επιθετικής μορφής καρκίνου του αίματος ανακάλυψε η ελληνική ομάδα του Ινστιτούτου Wellcome Sanger του Πανεπιστημίου Cambridge .


Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Wellcome Sanger, του Πανεπιστημίου του Cambridge,  και οι συνεργάτες τους διαπίστωσαν ότι αυτή η ένωση, η οποία στοχεύει σε ένα βασικό γονίδιο του καρκίνου, θα μπορούσε να σκοτώσει τα κύτταρα λευχαιμίας χωρίς να βλάψει τα μη λευχαιμικά αιμοσφαίρια.

Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν σήμερα (19 Δεκεμβρίου) στην Nature Communications αποκαλύπτουν μια πιθανή νέα θεραπευτική προσέγγιση για έναν επιθετικό καρκίνο του αίματος.

Η οξεία μυελογενής λευχαιμία (AML) είναι μια μορφή καρκίνου του αίματος που επηρεάζει ανθρώπους όλων των ηλικιών, απαιτώντας συχνά μήνες έντονης χημειοθεραπείας και παρατεταμένες εισαγωγές στο νοσοκομείο. Αναπτύσσεται σε κύτταρα του μυελού των οστών που εκτοξεύουν τα υγιή κύτταρα, με αποτέλεσμα να οδηγούν σε απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις και αιμορραγία.

Οι κύριες θεραπευτικές αγωγές με ΑΜΙ παρέμειναν αμετάβλητες για πάνω από 30 χρόνια, με την χημειοθεραπεία να είναι η μόνη λύση.

Σε μια προηγούμενη μελέτη, οι ερευνητές του Ινστιτούτου Sanger ανέπτυξαν μια προσέγγιση βασισμένη στην τεχνολογία επεξεργασίας γονιδίων CRISPR, η οποία τους βοήθησε να προσδιορίσουν περισσότερα από 400 γονίδια ως πιθανό θεραπευτικό στόχο για διαφορετικούς υποτύπους της AML.

Ένα από τα γονίδια, SRPK1 , βρέθηκε ότι είναι ουσιώδες για την ανάπτυξη του MLL-αναδιαμορφωμένου AML. Το SRPK1 εμπλέκεται σε μια διαδικασία που ονομάζεται μάτισμα RNA, η οποία προετοιμάζει το RNA για μετάφραση σε πρωτεΐνες, τα μόρια που διεξάγουν την πλειοψηφία των φυσιολογικών κυτταρικών διεργασιών, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης και του πολλαπλασιασμού.

Σε μια νέα μελέτη, οι ερευνητές του Ινστιτούτου Sanger και οι συνεργάτες τους ξεκίνησαν να διερευνήσουν πώς η αναστολή του SRPK1 μπορεί να σκοτώσει τα κύτταρα AML και αν έχει θεραπευτικό δυναμικό στην ασθένεια αυτή.

Πρώτα έδειξαν ότι η γενετική διάσπαση του SRPK1 σταμάτησε την ανάπτυξη αναδιαμορφωμένων με MLL κυττάρων AML και στη συνέχεια προχώρησε στη μελέτη της ένωσης SPHINX31, ενός αναστολέα του SRPK1, που χρησιμοποιήθηκε για να αναπτύξει μια οφθαλμική σταγόνα για τη νεοαγγειακή νόσος του αμφιβληστροειδούς – νέα αιμοφόρα αγγεία στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς που αιμορραγούν αυθόρμητα και προκαλούν απώλεια όρασης.

Η ομάδα διαπίστωσε ότι η ένωση ανέστειλε έντονα την ανάπτυξη αρκετών κυτταρικών γραμμών AML-αναδιαταγμένων AML, αλλά δεν ανέστειλε την ανάπτυξη φυσιολογικών βλαστοκυττάρων αίματος. Στη συνέχεια μεταμόσχευσαν ανθρώπινα κύτταρα AML προερχόμενα από ασθενή σε ανοσοκατεσταλμένους ποντικούς και τα επεξεργάστηκαν με την ένωση.

Ο Δρ Γιώργος Βασιλείου, από κοινού ερευνητής του Ινστιτούτου Wellcome Sanger και του Wellcome-MRC Cambridge Stem Cell Institute, δήλωσε: «Ανακαλύψαμε ότι η αναστολή ενός βασικού γονιδίου από μια ένωση που αναπτύσσεται για τη θεραπεία του ματιού, μπορεί να σταματήσει την ανάπτυξη της επιθετικής μορφής Οξείας Μυελογενούς Λευχαιμίας, χωρίς να βλάψει υγιή κύτταρα. Αυτό μας δίνει μία σοβαρή υπόσχεση ως πιθανή προσέγγιση για τη θεραπεία αυτής της επιθετικής λευχαιμίας στους ανθρώπους».

Ο Δρ Κωνσταντίνος Τζελέπης, από κοινού επικεφαλής συγγραφέας από το Ινστιτούτο Wellcome Sanger και από το Πανεπιστήμιο του Cambridge, δήλωσε: «Η μελέτη μας περιγράφει έναν νέο μηχανισμό που απαιτείται για την επιβίωση των κυττάρων λευχαιμίας και τονίζει το θεραπευτικό δυναμικό της αναστολής του SRPK1 σε έναν επιθετικό τύπο AML. Η στόχευση αυτού του μηχανισμού μπορεί να είναι αποτελεσματική και σε άλλους καρκίνους όπου το BRD4 και το SRPK1 παίζουν κάποιο ρόλο, όπως ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού».

Ο καθηγητής David Bates, από το Πανεπιστήμιο του Nottingham και συνιδρυτής της βιοτεχνολογικής εταιρείας Exonate, που αναπτύσσει οφθαλμικές σταγόνες για ασθένειες του αμφιβληστροειδούς, δήλωσε: «Όταν ο Δρ. Βασιλείου μου είπε ότι απαιτείται SRPK1 για την επιβίωση μιας μορφής AML, αποφάσισα να συνεργαστώ μαζί του για να διαπιστώσουμε αν οι αναστολείς μας θα μπορούσαν πραγματικά να σταματήσουν την ανάπτυξη των κυττάρων λευχαιμίας. Το γεγονός ότι η ένωση δούλεψε τόσο αποτελεσματικά, αποτελεί καλή εξέλιξη για την πιθανή ανάπτυξή της ως μια νέα θεραπεία για τη λευχαιμία. Θα χρειαστεί λίγος χρόνος, αλλά υπάρχει πραγματική υπόσχεση για μια νέα θεραπεία στον ορίζοντα για ασθενείς με αυτό τον επιθετικό καρκίνο».

etypos