Στο σημείο που διασταυρώνεται η οδός 11ης Οκτωβρίου με το σημερινό δρόμο Δημητρίου Παγούνη, ανάμεσα στον κόσμο, περιμένει και μια Κοζανίτισσα νοικοκυρά.
Είναι η Στεργιανή Θ. Χασάπη, που κατοικούσε εκεί κοντά.
Κρατά κάτι στα χέρια της.
Μόλις βλέπει τον Έλληνα φαντάρο, τον πλησιάζει, τον σταματά και τον τυλίγει με την Ελληνική Σημαία που κρατούσε.
Δακρυσμένος και με τη Σημαία στους ώμους του, o ελευθερωτής, ακολούθησε το δρόμο, για τον προορισμό του στο κέντρο της πόλης.
Το φέσι είναι κάτι που οι Κοζανίτες ανέχονταν υποχρεωτικά.
Έτσι μόλις έφθασε ο Ελληνικός Στρατός και ποδοπατήθηκαν τα φέσια, ο καθένας φόρεσε στο κεφάλι του ότι ήταν δυνατόν να βρει, αρκεί να ήταν κάτι Ελληνικό. Ο Θωμάς Δαβόρας φορούσε την ημέρα της απελευθερώσεως, ένα παιδικό ναυτικό καπέλο, επάνω στο οποίο ήταν γραμμένη η λέξη ΑΒΕΡΩΦ.
Έξω από το εμπορικό κατάστημα του Νικολάου Κωνσταντίνου, μαζί με το πλήθος που ενθουσιασμένο υποδέχεται τον Ελληνικό Στρατό, βρίσκεται και η προχωρημένης ηλικίας Ευαγγελία Λ. Τσιτσελίκη, μητέρα των δικηγόρων Κώστα και Γιάννη Τσιτσελίκη. Είναι ντυμένη με την ενδυμασία της εποχής, ντόπια φορέματα και στο κεφάλι το φέσι.
Ένας στρατιώτης βγαίνει από τη γραμμή του, την πλησιάζει, την αγκαλιάζει και της λέει:
«Πολλά χιλιόμετρα έκανα, να έλθω ως εδώ. Ξέρεις γιατί; Για να μη φοράς αυτό στο κεφάλι σου». Βγάζει το φέσι από το κεφάλι της Κοζανίτισσας και της το δίνει στο χέρι.
Στο σπίτι της ηλικιωμένης Βασιλικής Δ. Δελιβάνη (70 ετών) έχουν συγκεντρωθεί συγγενικά της πρόσωπα. Πήγαν να την επισκεφθούν, να την συγχαρούν για τη λευτεριά. Όταν άκουσε να συζητούν και να λεν ότι τα φέσια ανήκουν στο παρελθόν η σπιτονοικορυρά σηκώθηκε και κατευθύνθηκε στο κελάρι του σπιτιού. Σε ένα ντουλάπι είχε φυλαγμένες τέσσερις ρεμπούπλικες.
Είχε γιους που έλειπαν στο εξωτερικό, όταν ερχόταν στην Κοζάνη, φορούσαν καπέλα ευρωπαϊκά και όταν έφευγαν υποχρεωτικά φορούσαν φέσι. Εκείνη την εποχή κανένας δεν κυκλοφορούσε ασκεπής. Η μητέρα τους φύλαγε τα καπέλα που άφηναν. Τώρα τα μοίρασε στους συγγενείς της. Όταν ο γιος της Νικόλας ήλθε στο σπίτι και πήγε στο ντουλάπι δεν βρήκε καπέλο για τον εαυτό του. Στον ενθουσιασμό της η μητέρα τον είχε ξεχάσει!
Λίγο καιρό μετά την απελευθέρωση αρμόδιος υπάλληλος του Δήμου κάποιος Γκουτζιαμάνης, επισκεπτόταν τα Κοζανίτικα σπίτια για να κάνει απογραφή των αγοριών, προκειμένου να συνταχθούν τα Μητρώα Αρρένων, για τη Στρατολογία. Επισκέφθηκε και το σπίτι της Βασιλικής. Εκεί υπήρχαν δύο αγόρια ο Δημ. Κων. Δελιβάνης και ο Δημήτριος Νικ. Δελιβάνης.
Η γιαγιά τους, η νενέ όπως την έλεγαν δεν αρκέσθηκε να δηλώσει αυτούς τους δύο. Είχε και άλλους τέσσερις εγγονούς, που γεννήθηκαν και ζούσαν εκτός Ελλάδος. Τους δήλωσε κι αυτούς, ότι είναι κάτοικοι Κοζάνης. Ήθελε να δείξει ότι είχε πολλά εγγόνια να υπηρετήσουν στον Ελληνικό Στρατό. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα μεν δύο από τα εγγόνια της, που εγκαταστάθηκαν αργότερα στσην Αθήνα, υπηρέτησαν κανονικά. Οι άλλοι δύο δεν ήλθαν ποτέ στην Ελλάδα. Επί σειρά ετών η Στρατολογική Υπηρεσία τους αναζητούσε ως ανυπότακτους, χωρίς οι ίδιοι ποτέ να το πληροφορηθούν.
της Ελένης Μπλιούρα
Λένα Δ.Πλόσκα
facebook.com - lenaploska
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου